SGP over woonplaats wethouder Van der Borg

Tijdens de raadsvergadering van 11 mei debatteerde de gemeenteraad over de verlenging van de vrijstelling voor wethouder Jan Dirk van der Borg (CDA) om niet in Papendrecht te hoeven wonen. Bij dit debat voerde fractievoorzitter Ardjan Boersma het woord. Lees hieronder zijn bijdrage.

Voorzitter, een wethouder woont in de plaats waar hij of zij wethouder is. Dat is in Nederland en dus ook in Papendrecht altijd de norm geweest, de regel. Artikel 36a van de Gemeentewet bepaalt dat wethouders, net als raadsleden, ‘ingezetenen’ zijn van de gemeente. De gedachte hierachter is eenvoudig: de wetgever vindt het van groot belang dat de lokale bestuurder binding heeft met de lokale gemeenschap.

De wetgever heeft echter ook een uitzonderingsmogelijkheid gecreëerd. Artikel 36a, tweede lid van de Gemeentewet bepaalt dat de gemeenteraad voor de duur van een jaar ontheffing kan verlenen van het vereiste van ingezetenschap. De ontheffing kan in bijzondere gevallen, telkens met een periode van maximaal een jaar, worden verlengd. Uit de toelichting van destijds wordt duidelijk dat ‘‘relativering van het woonplaatsvereiste is gelegen in de behoefte aan kwalitatief goede bestuurders, die rekrutering buiten de grenzen van de eigen gemeente kan rechtvaardigen.’’

In Papendrecht is in de achterliggende jaren om uiteenlopende redenen gebruik gemaakt van deze uitzonderingsbepaling. Het (mijn inziens) best vergelijkbare voorbeeld is wethouder Paans, die reeds aan het begin van de vorige raadsperiode aangaf dat hij buiten Papendrecht wenste te blijven wonen. Het raadsbesluit om hem ontheffing te verlenen van het vereiste van ingezetenschap is in 2018 unaniem aangenomen. De verlenging daarvan is – naar mijn beste weten – in de jaren daarna telkens als hamerstuk afgedaan. Alle partijen in deze raad konden er dus blijkbaar mee leven dat een wethouder buiten de gemeente Papendrecht woonachtig is.

Het verschil met de huidige situatie is echter dat wethouder Van der Borg voorafgaand en kort na zijn benoeming tot wethouder in juni 2022 aangaf wél de intentie te hebben naar Papendrecht te willen verhuizen. In januari 2023 liet hij de gemeenteraad echter weten dat dit niet gelukt is en dat hij om – min of meer – persoonlijke redenen ervoor gekozen had om elders een huis aan te kopen. Dat is zijn goed recht, maar plaatst de gemeenteraad wel voor een voldongen feit en roept op z’n minst ongemak op. Apeldoorn was niet naast de deur, maar Den Bommel is dat ook niet, laten we eerlijk zijn.

Een vraag aan de wethouder: Wat had hij, met de kennis van nu, anders gedaan, of anders gecommuniceerd? Ik wil de wethouder vragen hier eerlijk en open op te reflecteren.

Voorzitter, hoe dit gegaan is, verdient niet de schoonheidsprijs. De SGP ziet echter een wethouder die zichtbaar betrokken is op de Papendrechtse samenleving, die er voor alle Papendrechters, die hard werkt, die deskundig is. Er is geen aanleiding om te denken dat dit in de komende jaren anders zou zijn. Dit is voor ons uiteindelijk een doorslaggevend argument. Een stem tegen dit raadsvoorstel zou betekenen dat een goede wethouder Papendrecht na krap een jaar alweer zou moeten verlaten. De SGP zou dat niet voor haar rekening willen nemen. Wij zullen dit raadsvoorstel daarom steunen.

Het raadsvoorstel werd uiteindelijk met 14 stemmen voor en 6 stemmen tegen aangenomen. Dit betekent dat wethouder Van der Borg van de gemeenteraad buiten Papendrecht mag blijven wonen.