Zondagsopenstelling winkels in Papendrecht

De gemeenteraad heeft op 16 oktober jl. gesproken over het burgerinitiatief betreffende de openstelling van winkels op zondag. Daarbij heeft de gemeenteraad in meerderheid besloten dat de winkels in Papendrecht twee zondagen per maand open mogen. De SGP heeft zich in de raadsvergadering duidelijk uitgesproken tegen koopzondagen en aandacht gevraagd voor de zorgvuldigheid van het besluitvormingsproces. Hieronder de bijdrage die de SGP-fractie tijdens de raadsvergadering heeft uitgesproken:

“Voorzitter en leden van de raad,

Wij zijn, los van de inhoud, blij met een burgerinitiatief. Dit duidt op betrokkenheid, op de wens om inbreng te hebben. Daar staan wij positief tegenover! Wat ons betreft volgen er meer initiatieven. In dit kader merk ik wel gelijk op dat het nodig is om de bestaande verordening op korte termijn tegen het licht te houden. Daarover nú niet meer, want daar hebben we de vorige vergadering al over gesproken.

De vraagstelling die vanavond voor ligt, is iedereen bekend: “Gemeenteraad, wilt u de openstelling van winkels op zon- en feestdagen heroverwegen?”

Over feestdagen is al voldoende gezegd door andere partijen.

Over koopzondagen het volgende. Wij willen niet heroverwegen. Wij willen geen koopzondagen, geen winkels open op zondag.

Onze argumenten daarvoor zijn de volgende.

Ons principeargument
Wat u van ons wel verwacht: wij vinden dat de zondag dé rustdag is, in overeenstemming met de Bijbel en de christelijke traditie. Een dag vooral te gebruiken voor godsdienst, voor Gods dienst. Dus niet kopen- en verkopen, de winkels zijn gesloten. Dat is Gods gebod. Wij haasten ons om te zeggen dat in Jezus Christus vergeving te vinden is voor de overtreding van dit gebod. Dat willen we toch graag gezegd hebben. God heeft Zijn geboden overigens niet gegeven om mensen in hun vrijheid te beknotten, maar juist als bescherming van mensen zelf en van de maatschappij als totaal. Denk aan: niet liegen, niet doden, niet stelen. Die geboden zijn bedoeld ter bescherming van onze spullen, van ons leven. Vaak wordt gezegd: “tijden veranderen”. Maar God verandert niet en dat biedt ons als SGP houvast. Telkens reageren op de waan van de dag, waar blijf je dan.

Los van dit principeargument hebben wij uiteraard andere argumenten.

Ons “anti-doordraai”-argument
Het is goed voor een mens regelmatig rust te houden. De boog kan niet altijd gespannen staan. We zijn op dat gebied allemaal ervaringsdeskundigen. Dat geldt ook voor een samenleving. Een collectieve dag van rust is juist in onze jachtige tijd voor iedereen eigenlijk een “must have”. De tijd vliegt, zeggen we vaak. Daarom een dag van rust. Een dag waarop je zonder haast aandacht aan gezin of sociale omgeving of andere zaken kunt geven. Zo’n rustdag functioneert goed in een samenleving als het een collectieve rustdag is. Als er steeds meer mensen gaan werken op die dag komen we echt in 24/7-economie terecht. Een 24/7-economie en het steeds maar streven naar maximale winst put een samenleving uit. Daarom een collectieve rustdag.

Ons eigenheidargument
Één van de punten uit ons verkiezingsprogramma is het handhaven van de eigenheid van Papendrecht. De SGP vindt dat de zondagsrust een mooi onderdeel uitmaakt van de Papendrechtse eigenheid. Een Papendrecht waar winkels op zondag dicht zijn, dat past bij ons plaatje. Bij het dorpse karakter, bij het eigene van Papendrecht. Te doen gebruikelijk, al jaren. Wij ervaren de rustdag voor Papendrecht als een kostbare schat.

Ons “anti-dwangbuis”-argument
Vooral de grote winkelketens vinden dat een koopzondag er nu eenmaal bij hoort. “Je hoeft niet open, kleine winkelier, je kunt zelf bepalen!” Maar niets is minder waar. Een belangrijk deel van de andere winkeliers zijn niet onverdeeld vóór de koopzondag. Iedereen heeft vast met dit soort winkeliers gesproken. Zij zeggen: “Als de andere winkels op zondag opengaan, dan willen en kunnen we niet achterblijven.”

Dat voelt als een dwangbuis. Keuzevrijheid is een wassen neus. Voor winkelpersoneel en voor kleine winkeliers is er nu geen andere keuze dan de zogenaamd ‘vrijwillige’ verplichting om te gaan werken. Collectieve zondagsrust, wat nu te doen gebruikelijk is in Papendrecht, betekent behoud van gelijkwaardige keuzevrijheid.

Vanavond is het woord keuzevrijheid al vaak gevallen. Om deze geroemde keuzevrijheid niet te laten omslaan in dwang, dienen wij mede namens ChristenUnie, Groen Links en CDA een motie in om dwang in het kader van openstelling te voorkomen.

Het bijkomende schadepunt
Wij zitten met bijkomende schade van koopzondagen, die we nu niet goed kunnen overzien. Waar goed en zorgvuldig over dient te worden nagedacht. Zoals extra parkeerdruk, effecten op de omgeving van de winkels, extra handhaving parkeerbeleid op zondag, extra schoonmaak op zondag, effecten op de ondersteunende diensten en effecten op sociale verbanden. Zijn deze aspecten er, en in welke mate, wat kost dat allemaal in geld maar ook in termen van onrust in Papendrecht? Deze effecten zouden afgewogen in kaart gebracht dienen te worden. Nu voelt het voor ons aan alsof we dit even volledig buiten beschouwing laten. Over een evaluatie na 1 jaar: daar zijn we zeker voorstander van. Wij vinden echter ook dat je vooraf je kosten dient te overrekenen.

Proces: zorgvuldigheid en behoorlijkheid

Dan komen we direct bij een voor ons belangrijk punt, wat we wellicht in een eerder stadium niet goed op de kaart hebben gezet. We waren te overrompeld door de voorgestelde gang van zaken in de vorige raadsvergadering.

Wij maken ons zorgen over de manier waarop we als raad dit besluitvormingsproces doorlopen. Zorgen over de zorgvuldigheid (wegen we alle belangen wel voldoende af?, houden we wel met alle relevante aspecten rekening?, etc.) en ook zorgen over de behoorlijkheid (hebben we alle belanghebbenden wel voldoende representatief gehoord?, hebben we inwoners / omwonenden / winkeliers / winkelpersoneel wel voldoende gelegenheid gegeven om hun visie te geven op het initiatief?, etc.). Wij willen oprecht niet een vergelijkbare affaire als bij het besluit rond de Slobbengorsbrug. Waar de conclusie is getrokken dat “het bestreden besluit onvoldoende is gemotiveerd en dat er geen juiste en volledige belangenafweging heeft plaatsgevonden en dat het besluit daarmee niet voldoet aan de eisen die volgens de algemene beginselen van behoorlijk bestuur aan de besluitvorming worden gesteld.” Laten we vanavond alleen een principe-uitspraak doen met betrekking tot het heroverwegen van het huidige beleid. Door het indienen van een motie lassen we een nieuw keuzemoment in voor ons als raad. Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald!

Resumerend: wij zijn vóór een collectieve rustdag, wij zijn vóór de zondag als rustdag, wij zijn vóór de eigenheid van ons Papendrecht, wij zijn vóór ons eigen midden- en kleinbedrijf, wij zijn vóór gelijkwaardige keuzevrijheid. Wij ontraden met klem een besluit tot verruiming van de winkeltijden op zondag. Wij ontraden ook om dat besluit vanavond te nemen.

Voorzitter,

Wij zijn wel aangeslagen, als wij inschatten welke kant de besluitvorming opgaat. Onze fractie verzoekt om hoofdelijke stemming voor alle stemmingen bij dit agendapunt.”

Fractie SGP

Marco Hoogland
Arjan Kosten