SGP over koopzondag in Papendrecht

In de Commissie Samenleving van 23 juni 2022 werd gesproken over de koopzondag in Papendrecht. De D66-fractie had dit onderwerp geagendeerd. D66 wil de wekelijkse openstelling voor levensmiddelenwinkels op zondag permanent maken. Namens de SGP voerde fractievoorzitter Ardjan Boersma het woord. Lees of bekijk hieronder zijn bijdrage.

Vanavond spreken we opnieuw over de koopzondag in Papendrecht. Het is goed om kort het startpunt van het debat te schetsen. Het is inmiddels bijna tweeënhalf jaar geleden, in de beginfase van de coronacrisis, maart 2020, dat het college van B&W onverwachts besloot tot een tijdelijke verruiming van de winkelopenstelling op zondag. De levensmiddelenwinkels mochten gedurende de looptijd van de zogenaamde ‘noodverordening’ tijdelijk open op elke zondag. Het argument was spreiding van het aantal klanten. De SGP vond dit van meet af aan geen sterk verhaal en wij hebben dat ook op diverse momenten kenbaar gemaakt.

De verruiming van de zondagsopenstelling zou eindigen zodra de noodverordening zou aflopen.  Per 1 december 2020 werd de noodverordening echter vervangen door een 'noodwet', de Tijdelijke wet maatregelen covid-19, en lag de vraag op tafel: moet de verruiming van de zondagsopenstelling worden voortgezet?  Ook toen was de SGP tegen, maar besloot een meerderheid van de raad anders. De tijdelijke verruiming werd gekoppeld aan de loopduur van de tijdelijke coronawet.

Inmiddels is per 1 juni jl. de tijdelijke coronawet vervallen. Het is dan ook volstrekt logisch dat de destijds genomen raadsbesluit wordt uitgevoerd en de tijdelijke verruiming nu wordt beëindigd. Dit is hoe het werkt: je neemt een besluit om iets tijdelijk te doen en dat stopt dan een keer.

Vanavond gaat het dan ook over een nieuw voorstel. Het is een nieuw voorstel omdat het 1) gaat om permanente verruiming en 2) de onderbouwing van het voorstel ook nieuw is, het gaat niet meer om corona, maar er worden andere argumenten in de strijd geworpen. En dat is natuurlijk prima, maar ik denk dat het goed is om dit ook transparant richting de inwoners te communiceren.

Dat een deel van de Papendrechtse inwoners dit anders ervaart, en het idee heeft dat door het aflopen van het tijdelijke raadsbesluit teruggaan we in de tijd, minstens de Middeleeuwen als ik het goed begrijp - daarvoor hoef je maar even de reacties op sociale media door te nemen. Dit is ook waarom de SGP destijds de besluiten over de tijdelijke verruiming zo betreurde. ‘’Niets is zo permanent als een tijdelijke overheidsmaatregel.’’ zei ooit een Amerikaanse econoom.

Omdat het een nieuw voorstel betreft, hebben wij dit dan ook op z’n merites beoordeelt.

Een paar concrete vragen.

• Het wordt uit de oplegnotitie niet duidelijk in hoeverre de koopzondag in Papendrecht een succes is. Dit in de oplegnotitie niet feitelijk onderbouwd. Is duidelijk in hoeverre de omzet wordt veroorzaakt door een verschuiving van omzet van bijvoorbeeld supermarkten op de Staart in Dordrecht naar supermarkten in Papendrecht? [De supermarkten gaven in antwoord hierop aan dat zij gezamenlijk op zondag 6500 betalende klanten hebben. Toen de koopzondagregeling in Papendrecht nog 1x per 2 weken was, hadden de supermarkten op de Staart een hogere omzet van ongeveer 50%].

• Het voorstel heeft betrekking op levensmiddelenwinkels. Mij is niet duidelijk of er naast de supermarkten nog andere levensmiddelenwinkels gebruik maken van de zondagsopenstelling. [Uit het debat bleek inderdaad dat alleen de supermarkten open zijn] Heeft de D66-fractie daar zicht op? En indien alleen de supermarkten maar open zijn, wat vindt D66 daarvan en is hiermee niet sprake van een ongelijk speelveld?

Eigenlijk is het belangrijkste argument om de zondagsopenstelling voor levensmiddelenwinkels definitief vast te stellen op 4 zondagen per maand: de situatie is nu eenmaal geworden zoals hij is, de mensen zijn eraan gewend, ondernemers zijn eraan gewend, dus laten we het nu maar zo houden. Nu ga ik iets geks zeggen voor een SGP’er: laten we nu eens een keer iets spannends doen, iets onverwachts, iets progressiefs, iets met het oog op de toekomst!

Laten we eens collectief kiezen voor één dag gezamenlijke rust in de week. Laten we gewoon een dagje stoppen met al die vervuilende vervoersbewegingen. Laten we niet toegeven aan de 24-uurseconomie. Laten we een keer kleine ondernemers in bescherming nemen tegen de concurrentie van grote ketens. Laten we werknemers een dag rust gunnen. Want mijn vrije keuze om op zondag te winkelen betekent immers dat iemand anders op die dag móét werken. Zondagsrust, daar knappen mensen van op, knapt de economie van op, knapt de schepping van op!

Ik meen dit trouwens bloedserieus. Ik geloof dat God Zijn geboden, Zijn leefregels niet voor niets aan ons heeft meegegeven. We pleiten voor zondagsrust vanuit het besef dat dit altijd en voor iedereen goed is. Het stemt ons verdrietig dat anderen dat niet zien. Het doet ons pijn dat de wekelijkse rustdag dan ook onder druk staat. 

Tot slot. We zullen in de raadsvergadering van 5 juli hierover verder spreken en besluiten nemen. U kunt van de SGP verwachten dat onze woordvoering en stemgedrag op dat moment in lijn zal zijn met hetgeen ik vanavond naar voren heb gebracht.